तनाव कम गर्न र मानसिक रूपमा स्वस्थ रहन के गर्ने ?
काठमाडौं, २ असार । आज पनि हाम्रो देशमा मानसिक स्वास्थ्यलाई त्यति गम्भीरतापूर्वक लिइँदैन, जसका कारण तनाव, चिन्ताजस्ता समस्याको सामना गर्दा पनि मानिसहरु यसबारे खुलेर कुरा गर्न हिचकिचाउँछन् ।
तनाव एक यस्तो समस्या हो, जुन निद्रा नलाग्ने, पेट खराब हुने, मुड चिडचिडापन जस्ता समस्याको कारण बन्न सक्छ, त्यसैले यदि तपाई पनि व्यक्तिगत वा व्यावसायिक जीवनमा कुनै कुरालाई लिएर तनावमा हुनुहुन्छ भने त्यसलाई भित्रभित्रै लड्नुको सट्टा कसरी सोच्नुहोस् । तपाईं यसलाई जित्न सक्नुहुन्छ। आजको लेखमा हामी विशेषज्ञहरूबाट तनाव र चिन्ता हटाउने केही सजिलो उपायहरूबारे जान्न जाँदैछौँ।
१. एक स्वस्थ जीवन शैली अपनाउनुहोस्
सन्तुलित जीवनशैली अपनाउने तनाव व्यवस्थापनमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। डा. शीनम गोयल, परामर्शदाता मनोचिकित्सक, महाराजा अग्रसेन अस्पताल, व्यायामलाई तपाइँको दैनिक दिनचर्यामा समावेश गर्न सिफारिस गर्नुहुन्छ। व्यायामले एन्डोर्फिन निकाल्छ, जसले तनाव कम गर्न र मुड सुधार्न मद्दत गर्छ। यसबाहेक स्वस्थ आहार र पर्याप्त निद्रा लिनुहोस्। धेरै अल्कोहल वा क्याफिन सेवन नगर्नुहोस्।
२. माइन्डफुलनेस अभ्यास गर्नुहोस्
डा. शीनम गोयलले तनाव कम गर्न माइन्डफुलनेसको अभ्यासलाई जोड दिन्छन्, जसमा ध्यान, गहिरो सास फेर्ने अभ्यास वा दिमागी हिँड्ने जस्ता गतिविधिहरू समावेश हुन्छन्। यसले तनाव कम गर्नुका साथै स्वास्थ्यलाई पनि राम्रो राख्न मद्दत गर्छ ।
३. एक ब्रेक लिनुहोस् र आत्म–हेरचाह अभ्यास गर्नुहोस्
काम गर्दा बीचमा ब्रेक लिनु पनि धेरै महत्त्वपूर्ण छ। ज्ञण् देखि ज्ञछ मिनेटको ब्रेकले तपाईंलाई रिचार्ज गर्न सक्छ। कसैसँग कुराकानी गर्नुहोस्, मनपर्ने खेल खेल्नुहोस्, वा विश्रामको समयमा आफ्नो मनपर्ने गतिविधिहरू गर्नुहोस्। यसले थकान र तनाव हटाउन धेरै हदसम्म मद्दत गर्छ।
४. समस्या साझा गर्नुहोस्
यदि कुनै समस्याले तपाईंलाई धेरै सताइरहेको छ भने, त्यसलाई आफ्नो नजिकको व्यक्तिसँग साझा गर्नमा कुनै हानि छैन। धेरै पटक सेयर गरेर तनाव वा दुःख कम हुन्छ र यसको समाधान पनि पाइन्छ।
५. विशेषज्ञको मद्दत लिनुहोस्
यदि तपाइँ निरन्तर तनाव, चिन्ता संग संघर्ष गर्दै हुनुहुन्छ भने, विशेषज्ञ सल्लाह खोज्न नहिचकिचाउनुहोस्। डा. शीनम गोयल शारीरिक स्वास्थ्यसँग सीधै सम्बन्धित भएकाले मानसिक रूपमा स्वस्थ रहन निकै आवश्यक रहेको बताउनुहुन्छ । धेरैजसो मानिसले मानसिक स्वास्थ्यलाई गम्भीरतापूर्वक लिँदैनन् वा यसका लागि विशेषज्ञकहाँ जानु आवश्यक ठान्दैनन् र यहाँ सबैभन्दा ठूलो गल्ती हुन्छ । विशेषज्ञहरूले तनावका कारणहरू बुझ्छन् र त्यसलाई सम्बोधन गर्न आवश्यक सल्लाह र औषधि दिन्छन्, ताकि तपाईं केही महिनामै यसबाट बाहिर निस्कन सक्नुहुन्छ।