कठोर तपस्या गर्दा यसरी लिनुभयो भगवान शिवले पार्वतीको परीक्षा
काठमाडौं, २७ साउन । हिन्दू धर्ममा भगवान शिवलाई महादेव, देवताहरूको देवता भनिन्छ। साथै, उहाँलाई प्रसन्न पार्न सजिलो मानिन्छ, त्यसैले उहाँलाई भोलेनाथ पनि भनिन्छ। तर माता सती र पछि उनको अर्को रूप माता पार्वतीले भगवान शिवलाई प्रसन्न पार्न कठोर तपस्या गनुपर्यो । आउनुहोस् जानौं माता पार्वतीले कसरी कठोर तपस्या गरेर भगवान शिवलाई प्रसन्न तुल्याइन् ।
माता सती भगवान शिवको पहिलो पत्नी हुन्। उनी प्रजापति दक्षकी छोरी थिइन् । राजा दक्षले आफ्नो तपस्याले देवी भगवतीलाई प्रसन्न गरे, त्यसपछि माता भगवतीले सतीको रूपमा उनको घरमा जन्म लिइन्। देवी भगवतीको रूप भएको कारण, दक्षका सबै छोरीहरूमा सती सबैभन्दा अलौकिक थिइन्। उनी सानैदेखि भगवान शिवको भक्तिमा मग्न थिइन् । सतीले भगवान शिवलाई आफ्नो पतिको रूपमा प्राप्त गर्नको लागि आफ्नो सम्पूर्ण हृदयले पूजा गरिन्। त्यसको फल उनले पाइन र शिवलाई पतिको रूपमा प्राप्त भयो।
तर राजा दक्षले उनलाई आफ्नी छोरीको लागि उपयुक्त दुलहा मानेनन् । माता सतीले पिता दक्षको विरुद्धमा गएर भगवान शिवसँग विवाह गरिन् । द्वेषका कारण दक्षले यज्ञमा भगवान शिव र माता पार्वतीलाई निम्तो दिएनन् र भगवान शिवको अपमान पनि गरे जसका कारण माता सतीले यज्ञस्थलमा आफ्नो प्राण त्याग गरेकी थिइन् ।
माता सतीले आफ्नो देह त्याग गर्दा म राजा हिमालयको स्थानमा जन्मने संकल्प गरेकी थिइन् । अर्कोतर्फ माता सतीको प्राण त्याग गरेपछि भगवान शिवले उनलाई सधैं सम्झिरहनुहुन्थ्यो । यसपछि पर्वतराज हिमालयकी पत्नी मेनकाको गर्भमा माता सतीको जन्म भयो। पार्वतराजकी छोरी भएकाले उनलाई ‘पार्वती’ भनिन्थ्यो। पार्वती भगवान शिवलाई पतिको रुपमा प्राप्त गर्न तपस्या गर्न वनमा गइन् । धेरै वर्षको कठोर व्रत र कठोर तपस्यापछि भगवान शिव उनीसँग विवाह गर्न राजी भए।
तपस्याका क्रममा भगवान शंकरले पार्वतीको परीक्षा लिन चाहन्थे । उनले सप्तऋषिहरूलाई पार्वतीको जाँच गर्न पठाए। उनी पार्वतीकहाँ गए र शिवजी उघाड, अशुभ पोशाक र जटाधारी हुन् र तिम्रा लागि उपयुक्त दुलहा होइनन् भनी बुझाउन खोजे । तिनीहरु संग बिहे गरेर कहिले पनि खुशी हुन सकिदैन । माता पार्वतीलाई पनि ध्यान छोड्न आग्रह गर्नुभयो । तर पार्वती आफ्नो विचारमा अडिग रहिन् । उनको दृढ संकल्प देखेर सप्तर्षि निकै प्रसन्न भए र सफल हुने आशीर्वाद दिएर भगवान शिवकहाँ फर्किए । पार्वतीको दृढ संकल्पका कारण महादेवलाई पतिको रूपमा प्राप्त भयो।