उचो कद बहुमुखी प्रतिभाका मनोज कुमार
एजेन्सी, २३ चैत्र । उनको उचाई थियो ६ फिट १ इन्छ । उचाई जस्तै प्रतिभाशाली थिए । बलिउडको दुनियाँमा मनोज कुमार देशभक्तिले ओतप्रोत चलचित्र बनाउने र अभिनय गर्ने नायकका रुपमा परिचित थिए ।
हरिकृसन गिरी गोस्वामी वास्तविक नाम भएका मनोज कुमारको जन्म ४ जुलाई १९३७ मा पाकिस्तानको अबोटावादमा भएको थियो । भारत विभाजनपछि उनको परिवार दिल्लीमा बसाईँ सरेको थियो ।
पञ्जाबी हिन्दु ब्राम्हण परिवारका मनोज कुमारले हिन्दु कलेजबाट स्नातक अध्ययन गरे । दिलिप कुमार, अशोक कुमार जस्ता कलाकारबाट प्रभावित भएर आफ्नो नामको पछाडि कुमार राखेका थिए ।
१९५७ मा फेशन चलचित्रबाट हिन्दी फिल्ममा जोडिएका मनोज कुमारले १९६४ मा पहिलोपटक वो कौन थी ? सुपरहिट चलचित्रमा अभिनय गरेका थिए । त्यसपछि उनी आफ्नो चलचित्र जीवनकै उचाईमा पुगे । क्रान्तिकारी चलचित्र दिन थाले । राष्ट्रभक्तले ओतप्रोद चलचित्र दिन थाले ।
भारत पाकिस्तान युद्धपछि तत्कालीन प्रधानमन्त्री लालबहादुर शास्त्रीले जय जवान जय किसान नारासम्बन्धी चलचित्र बनाउन आग्रह गरे । उपकार चलचित्र यसैको उपज थियो । मनोज कुमारले लोकप्रीय गीत मेरे देश कि धर्ती समावेश गरिएको उपकार चलचित्र बनाए । यो चलचित्रबाट उनले धेरै पुरस्कार जिते ।
सन् २००४ मा मनोज कुमार भारतीय जनता पार्टीमा प्रवेश गरे । उनी राजनीतिमा पनि सक्रिय भए ।
४ अप्रिल २०२५ मा मनोज कुमारले ८७ वर्षको उमेरमा देहत्याग गरे ।
सन् १९९२ मा पदम श्रीबाट विभूषित भए । उनले चलचित्रमा अभिनय मात्र गरेनन् निर्देशन र स्क्रिप्ट पनि लेखे । उनी गीतकार र चलचित्रका सम्पादक पनि थिए ।
शशि गोस्वामीसँग विवाह गरेका मनोज कुमारको कुनाल गोस्वामीसहित २ सन्तान छन् ।