तनाव स्वास्थ्यको लागि हानिकारक !
काठमाडौं,२२ असार । हतार–हतारले भरिएको जीवन र द्रुत रूपमा परिवर्तन भएको जीवनशैलीले मानिसलाई आजकाल शारीरिक र मानसिक रूपमा थकित बनाउँदै लगेको छ। हाम्रो वरपर धेरै व्यक्तिहरू निरन्तर विभिन्न समस्याहरूको शिकार भइरहेका छन् । बढ्दो कामको दबाब र हाम्रा केही बानीहरूले हाम्रो मानसिक स्वास्थ्यलाई द्रुत रूपमा असर गरिरहेको छ । आजकल धेरै मानिसहरु तनावको सिकार भइरहेका छन् । तनावले हाम्रो शरीरलाई धेरै किसिमले असर गर्छ, जसको बारेमा तपाई अवगत हुन सक्नुहुन्छ ।
तनाव हाम्रो स्वास्थ्यको लागि हानिकारक भएतापनि आजको यस लेखमा हामी तपाईलाई तनावले तपाईको शरीर र तपाईको शरीरका विभिन्न अंगहरुलाई कसरी असर गर्छ भन्ने कुराको विस्तृत जानकारी दिनेछौं।
मुटु
लामो समयसम्म तनावले रक्तचाप र मुटुको धड्कन बढ्न सक्छ, जसले उच्च रक्तचाप, हृदयाघात र स्ट्रोक जस्ता हृदयसम्बन्धी रोगहरूको जोखिम बढाउन सक्छ। जोन्स हप्किन्स मेडिसिनका अनुसार तनावले मुटुको धड्कन छिटो बढ्न सक्छ, जसलाई ट्याचकार्डिया भनिन्छ। त्बअजथअबचमष्ब ले हृदयको सामान्य कार्यमा हस्तक्षेप गर्न सक्छ र अचानक हृदयघातको जोखिम बढाउन सक्छ। यसबाहेक, कहिलेकाहीँ तनावले अत्यधिक खाने वा धुम्रपान जस्ता अस्वस्थ बानीहरूलाई पनि बढावा दिन्छ, जसले हृदयमा नराम्रो प्रभाव पार्छ।
मस्तिष्क
यदि तपाईले धेरै तनाव लिनुभयो भने, यसले तपाईको दिमागलाई असर गर्छ र तपाईको स्मरणशक्ति धमिलो हुन सक्छ। वास्तवमा, तनावले कोर्टिसोल जस्ता हार्मोनहरू ट्रिगर गर्दछ। यो एक तनाव हार्मोन हो जसले हाम्रो संज्ञानात्मक कार्यलाई बिगार्न सक्छ, ध्यान केन्द्रित गर्न र निर्णय गर्न गाह्रो बनाउँछ।
पेट र पाचन प्रणाली
जब तपाई तनावमा हुनुहुन्छ, तपाई नर्भस महसुस गर्न वा पेट दुख्ने महसुस गर्न थाल्नुहुन्छ। यो कारण हो कि पेट पनि तनाव संग सम्बन्धित छ। यदि तपाईंले धेरै तनाव लिनुभयो भने, तपाईंको शरीरलाई पुनः प्राप्ति गर्न कठिन समय हुनेछ। यसले पाचन प्रक्रियामा बाधा पु¥याउँछ र पेट खराब हुन सक्छ। तनावका कारण तपाईलाई पेट दुख्ने, पखाला लाग्ने, कब्जियत र इरिटेबल बोवेल सिन्ड्रोम जस्ता ग्यास्ट्रोइंटेस्टाइनल समस्या हुन सक्छ।
मांसपेशिहरु
यदि तपाई प्रायः आफ्नो घाँटी, काँध र ढाडमा कठोरता महसुस गर्नुहुन्छ र तपाईले कारण बुझ्नुभएको छैन भने, यो लगातार बस्ने र खराब मुद्राको साथ साथै तनावको कारण हुन सक्छ। मांसपेशी तनाव र घाँटी, काँध र पछाडि दुखाइ तनाव को एक साइड इफेक्ट हुन सक्छ।
छाला
तनावको असर तपाईको छालामा पनि देखिन्छ । अत्यधिक तनावले छालाका समस्याहरू जस्तै एक्ने, एक्जिमा, सोरायसिस र रोसेसिया निम्त्याउन सक्छ। यसले छालाको निको पार्ने प्रक्रियालाई पनि ढिलो गर्न सक्छ, जसले घाउ निको हुन ढिलाइ गर्न सक्छ र अवस्थित छाला समस्याहरू बढाउन सक्छ।
प्रतिरक्षा प्रणाली
दीर्घकालीन तनावले तपाईंको प्रतिरक्षा प्रणालीलाई कमजोर बनाउँछ, जसले व्यक्तिलाई संक्रमण, रोगहरू र अटोइम्यून रोगहरूको लागि बढी संवेदनशील बनाउँछ। तनाव हार्मोनहरूले प्रतिरक्षा प्रतिक्रियाहरूलाई कमजोर पार्न सक्छ, तपाईंको शरीरको कीटाणुहरूसँग लड्ने क्षमतालाई कमजोर बनाउँछ।
आँखा
तनावले आँखालाई पनि असर गर्छ । जसका कारण आँखा सुन्निने,आँखा धमिलो हुने, आँखा फरफराउने र टाउको दुख्ने जस्ता समस्या हुन सक्छन् । थप रूपमा, पुरानो तनावले ग्लुकोमा जस्ता अवस्थाहरू बढाउन सक्छ वा समयसँगै दृष्टि समस्याहरूको विकासमा योगदान पु¥याउन सक्छ।
प्रजनन प्रणाली
तनाव हार्मोन कोर्टिसोलले पुरुष र महिला दुवैको प्रजनन कार्यलाई असर गर्छ। यसले शारीरिक सम्बन्ध राख्ने इच्छा नलाग्ने, महिनावारीमा अनियमितता र अन्य प्रजनन क्षमतासम्बन्धी समस्या निम्त्याउन सक्छ। लामो समयसम्म तनावले गर्भावस्थालाई पनि असर गर्न सक्छ र समयपूर्व जन्म वा कम तौल जन्माउने जस्ता जटिलताहरूमा योगदान पु¥याउँछ।